تفاوت‌های میان اقامت دائم و شهروندی کانادا از جنبه‌های مختلفی چون حقوق، مزایا و خدمات اجتماعی قابل توجه است. اگرچه افراد مقیم دائم و شهروندان بسیاری از امکانات مشابه را تجربه می‌کنند، تفاوت‌هایی در دسترسی به برخی خدمات، حقوق سیاسی و امنیت حقوقی وجود دارد. این مقاله به بررسی دقیق این تفاوت‌ها پرداخته و به افراد کمک می‌کند تا درک بهتری از وضعیت‌های مختلف مهاجرت به کانادا و تأثیر آن بر زندگی‌شان به دست آورند.
تعریف اقامت دائم کانادا
اقامت دائم کانادا به معنای اجازه زندگی و حضور دائم در این کشور است اما همچنان شخص مذکور، شهروند کانادا محسوب نمی‌شود. به عبارتی دیگر، افرادی که اقامت دائم کانادا را دارند، می‌توانند در این کشور زندگی کنند و به کار و تحصیل بپردازند. همچنین اجازه استفاده از خدمات عمومی را خواهند داشت اما همچنان تفاوت‌هایی با حالت شهروندی وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به حق رای دادن و استفاده از برخی خدمات عمومی اشاره کرد. البته به یاد داشته باشید که برای مهاجران، اقامت دائم کانادا یک گام ابتدائی برای تبدیل شدن به شهروند این کشور محسوب می‌شود اما هیچ تضمینی برای این موضوع وجود ندارد.
تعریف شهروندی کانادا
شهروندی کانادا به معنای تعلق رسمی و کامل به این کشور است و همراه با حقوق و امتیازات ویژه‌ای می‌باشد. در واقع افرادی که شهروند کانادا هستند، می‌توانند بطور قانونی در انتخابات رای دهند، در سمت‌های دولتی استخدام شوند و از آزادی کامل برای ورود و خروج از کشور برخوردار خواهند بود. از طرفی، شهروندان کانادا از حمایت‌های دولتی در خارج از مرزها نیز بهره‌مند می‌شوند. تابعیت می‌تواند از طریق تولد یا فرایند قانونی اعطای تابعیت به دست آید که معمولاً نیازمند اقامت به‌عنوان مقیم دائم برای مدت مشخص است. این وضعیت فرد را از نظر قانونی به عنوان عضوی از جامعه کانادایی شناسایی می‌کند.
تفاوت شرایط اخذ اقامت دائم و شهروندی کانادا
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌ها میان اقامت دائم و شهروندی کانادا، مراحل دریافت و حقوق و امتیازات مرتبط با آن‌هاست. اقامت دائم به افراد این امکان را می‌دهد که بدون وابستگی به مدت زمانی خاص در کانادا زندگی، کار و تحصیل کنند. اما برای دست‌یابی به شهروندی، فرد باید ابتدا اقامت دائم را به‌دست آورده و سپس از طریق مراحل خاصی که شامل زندگی در کشور، مهارت‌های زبانی و دیگر الزامات است، به شهروندی دست یابد.
اخذ اقامت دائم کانادا
برای اخذ اقامت دائم کانادا، فرد باید ابتدا مسیر مهاجرتی مناسبی را انتخاب کرده و شرایط لازم را برآورده سازد. در ادامه، روش‌های مختلف اخذ اقامت دائم و مراحل هر کدام را توضیح می‌دهیم:
- اکسپرس انتری (Express Entry)
یکی از سریع‌ترین و رایج‌ترین سیستم‌های مهاجرت به کانادا از طریق اکسپرس انتری است. این سیستم برای افرادی که تخصص و تجربه کاری دارند، طراحی شده است. این روش شامل سه برنامه زیر است:
فدرال اسکیل ورکر (Federal Skilled Worker): این برنامه مخصوص افرادی است که تجربه و مهارت‌های تخصصی دارند و می‌توانند به اقتصاد کانادا کمک کنند. معیارهای امتیازدهی این برنامه بر اساس سن، تحصیلات، تجربه کاری و مهارت‌های زبانی تعیین می‌شود. برای انتخاب افراد، از سیستم مدیریت امتیاز (CRS) استفاده می‌شود.
فدرال اسکیل ترید (Federal Skilled Trades): این برنامه برای کسانی است که در مشاغل فنی و trades مانند جوشکاری، برقکاری یا مکانیکی تخصص دارند. این افراد باید از یک کارفرمای کانادایی پیشنهاد شغلی داشته باشند.
تجربه کانادایی (Canadian Experience Class): افرادی که حداقل یک سال تجربه کاری در کانادا دارند، می‌توانند از این برنامه برای اقامت دائم استفاده کنند.
برای دریافت اقامت دائم از طریق اکسپرس انتری، متقاضی باید یک پروفایل ایجاد کرده و امتیازهای لازم را بدست آورد. هر چه امتیاز بیشتر باشد، شانس بالاتری برای دریافت دعوتنامه برای اقامت دائم دارند.
- سایر برنامه‌ها (Provincial Nominee Program – PNP)
برنامه‌های مهاجرت استانی برای افرادی است که شرایط خاصی دارند، مانند داشتن تخصص خاص یا خانواده در کانادا. در این برنامه‌ها، استان‌ها و مناطق کانادایی می‌توانند افرادی را از کشورهای دیگر پیشنهاد دهند تا به‌عنوان ساکنان دائمی پذیرفته شوند. این مسیر می‌تواند سریع‌تر از سیستم اکسپرس انتری باشد، اما هر استان الزامات خاص خود را دارد که باید از طریق آنها درخواست ارسال شود.
برنامه‌های فامیلی (Family Sponsorship)
کانادا همچنین به افراد این امکان را می‌دهد که از طریق برنامه حمایت خانواده (Family Sponsorship) درخواست اقامت دائم کنند. افرادی که یکی از اعضای خانواده‌شان (مثل همسر، فرزند یا والدین) در کانادا اقامت دارند، می‌توانند برای اقامت دائم درخواست دهند.
اخذ شهروندی کانادا
برای تبدیل شدن به شهروند کانادا، فرد ابتدا باید از اقامت دائم برخوردار باشد و سپس مراحل مختلفی را طی کند. در ادامه، روش‌ها و مراحل لازم برای اخذ شهروندی کانادا را بیان می‌کنیم:
- شهروندی از طریق تولد
افرادی که در خاک کانادا متولد شوند، به‌طور خودکار شهروند کانادا خواهند بود، حتی اگر والدینشان مقیم دائم یا خارجی باشند. این نوع شهروندی به‌عنوان شهروندی از طریق خاک شناخته می‌شود.
- شهروندی از طریق فرآیند تابعیت
افرادی که شهروندی از طریق تولد ندارند، می‌توانند با طی مراحل قانونی به شهروندی کانادا دست یابند. برای این کار، افراد ابتدا باید اقامت دائم کانادا را دریافت کنند و شرایط زیر را برآورده کنند:
داشتن اقامت دائم: فرد باید حداقل ۵ سال از ۶ سال گذشته را در کانادا به‌عنوان مقیم دائم زندگی کرده باشد.
پاسخ به آزمون زبان: فرد باید مهارت‌های زبان انگلیسی یا فرانسوی را داشته باشد. این امر معمولاً با ارائه نتایج آزمون‌های زبان معتبر مثل IELTS یا TEF انجام می‌شود.
حضور در کانادا به مدت ۳ سال (۱۰۹۵ روز): از ۵ سال اقامت در کانادا، باید حداقل ۳ سال را به‌طور واقعی در کانادا بوده و زندگی کنید.
ثبت مالیات: فرد باید بتواند ثابت کند که در دوره‌های زمانی مشخص مالیات خود را در کانادا پرداخت کرده است (اگر کار کرده باشد).
ثبت درخواست و پر کردن فرم‌ها: پس از برآورده کردن شرایط فوق، فرد باید درخواست تابعیت خود را ثبت کند.
آزمون شهروندی: برخی از متقاضیان باید در آزمون شهروندی کانادا شرکت کنند که شامل سوالات عمومی در خصوص تاریخ، جغرافیا، قوانین و حقوق کانادا است.
سوگند شهروندی: پس از قبولی در آزمون و تکمیل سایر مراحل، فرد باید سوگند شهروندی را ادا کند تا به‌طور رسمی شهروند کانادا شود.
تفاوت قوانین زندگی در کانادا برای افراد مقیم دائمی و شهروندان
زندگی در کانادا برای افراد مقیم دائم و شهروندان تفاوت‌های قابل توجهی دارد که بر حقوق، آزادی‌ها و مسئولیت‌های آنها تأثیر می‌گذارد. در ادامه تفاوت‌ها را به‌طور خلاصه بررسی می‌کنیم:
قوانین زندگی افراد مقیم دائم کانادا
- حق زندگی و کار: افراد مقیم دائم می‌توانند بدون محدودیت در کانادا زندگی و کار کنند و از مزایای قانونی بهره‌مند شوند.
- حمایت قانونی: این افراد حق برخورداری از حمایت‌های قانونی مشابه شهروندان را دارند و می‌توانند از سیستم قضائی و امنیتی کشور استفاده کنند.
- مالکیت اموال: مقیمان دائم می‌توانند دارایی‌های شخصی داشته و قراردادهای قانونی منعقد کنند.
- دسترسی به خدمات آموزشی و درمانی: مقیمان دائم به خدمات آموزشی و بهداشت عمومی دسترسی دارند، هرچند ممکن است در برخی موارد با شرایط خاصی مواجه شوند.
- حقوق سیاسی محدود: آنها حق رای در انتخابات سراسری را ندارند و نمی‌توانند مناصب دولتی را به دست آورند.
- حقوق سفر: سفر به داخل و خارج از کانادا برای مقیمان دائم امکان‌پذیر است، اما محدودیت‌هایی همچون مدت زمان اقامت خارج از کشور وجود دارد.
- امکان اخراج: افراد مقیم دائم ممکن است به دلیل تخلف از قوانین مهاجرت یا ارتکاب جرایم سنگین، از کشور اخراج شوند.
قوانین زندگی شهروندان کانادا
- حقوق کامل سیاسی: شهروندان حق رای در انتخابات سراسری، نامزدی در مناصب دولتی و شرکت در تمام فرآیندهای دموکراتیک را دارند.
- پاسپورت و کمک کنسولی: شهروندان می‌توانند پاسپورت کانادایی دریافت کنند و در صورت نیاز از کمک کنسولی برخوردار شوند.
- امنیت از اخراج: شهروندان کانادا هیچ‌گاه از این کشور اخراج نمی‌شوند.
- مشاغل دولتی: شهروندان برای مشاغل دولتی و مناصب تخصصی واجد شرایط هستند، در حالی که این فرصت‌ها برای مقیمان دائم محدود است.
- دسترسی به مزایای اجتماعی: شهروندان ممکن است از مزایای اجتماعی بیشتری نسبت به مقیمان دائم بهره‌مند شوند.
- حق عضویت در هیئت منصفه: در برخی موارد، شهروندان برای عضویت در هیئت منصفه الزامی هستند.
- سفر بین‌المللی: شهروندان معمولاً محدودیت‌های کمتری برای سفر به کشورهای مختلف دارند.
- حق الحاق خانواده: شهروندان می‌توانند بیشتر از مقیمان دائم، اعضای خانواده خود را برای مهاجرت به کانادا حمایت کنند.
تفاوت اقامت دائم با شهروندی کانادا در دسترسی به خدمات اجتماعی
تفاوت‌های مهمی بین اقامت دائم و شهروندی کانادا از نظر دسترسی به خدمات اجتماعی وجود دارد که می‌تواند بر کیفیت زندگی افراد تأثیر بگذارد. این تفاوت‌ها به‌ویژه در حوزه‌های بهداشت، آموزش و برنامه‌های رفاه اجتماعی مشخص است.
شهروندان کانادا
- بهداشت و درمان: شهروندان به طور کامل از سیستم بهداشت عمومی کانادا که هزینه‌های پزشکی را پوشش می‌دهد، بهره‌مند می‌شوند.
- تحصیلات: آنها دسترسی به آموزش عمومی رایگان تا مقطع متوسطه دارند و از یارانه‌های تحصیلی برای آموزش پس از متوسطه استفاده می‌کنند.
- برنامه‌های رفاه اجتماعی: شهروندان از انواع برنامه‌های رفاه اجتماعی مانند مقرری بیکاری، کمک هزینه فرزند و مزایای بازنشستگی بهره‌مند می‌شوند.
افراد مقیم دائم کانادا
- بهداشت و درمان: مقیمان دائم همانند شهروندان دسترسی کامل به خدمات بهداشتی دارند و می‌توانند از پوشش درمانی برخوردار شوند.
- تحصیلات: آنها از آموزش عمومی رایگان بهره می‌برند و می‌توانند از خدمات آموزشی پس از مقطع متوسطه نیز استفاده کنند.
- برنامه‌های رفاه اجتماعی: ساکنان دائمی می‌توانند به بیشتر برنامه‌های رفاه اجتماعی دسترسی داشته باشند، ولی برای برخی برنامه‌ها ممکن است محدودیت‌هایی مانند معیار مدت اقامت یا وضعیت اقامت لازم باشد.
سوالات متداول
- آیا افرادی مقیم دائم در کانادا می توانند در انتخابات شرکت کنند؟
خیر، اجازه شرکت در انتخابات کانادا فقط برای شهروندان این کشور وجود دارد.
- فرق اقامت دائم و شهروندی کانادا در قوانین مالیاتی چیست؟
قوانین مالیاتی می‌تواند براساس شرایط فردی، وضعیت اقامت و معاهدات بین‌المللی متفاوت باشد اما چه شهروند کانادا باشید چه مقیم دائم، در هر صورت مشمول مالیات خواهید بود.
- تفاوت اقامت دائم و شهروندی کانادا درمورد اخراج از کشور چیست؟
فردی که اقامت دائم کانادا را دارد، چنانچه تعهدات اقامتی را رعایت نکند و یا دچار محکومیت‌های کیفری جدی شود، ممکن است وضعیت خود را از دست بدهد اما این قانون برای شهروندان کانادا صدق نمی‌کند.
کلام آخر
تفاوت‌های بین اقامت دائم و شهروندی کانادا نشان می‌دهد که هر یک مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند. در حالی که افراد مقیم دائم به بسیاری از خدمات اجتماعی دسترسی دارند، شهروندان از حقوق گسترده‌تری مانند حق رای، مشاغل دولتی و سفر راحت‌تر بهره‌مند می‌شوند. تصمیم‌گیری بین این دو وضعیت به نیازها و اولویت‌های فردی بستگی دارد و باید با دقت ارزیابی شود تا بهترین انتخاب برای آینده مهاجران در کانادا صورت گیرد.
